Trzej wspólnicy – polski ziemianin Karol Borowiecki, niemiecki przemysłowiec Maks Baum oraz żydowski handlowiec Moryc Welt próbują wspólnie zebrać fundusze na budowę własnej fabryki w czasach rozkwitu łódzkiego przemysłu włókienniczego.
B↴
C↴
Inne tytuły: "The Promised Land", "Az ígéret földje", "La tierra de la gran promesa", "Terra Prometida", "Obećana zemlja", " Det forjættede land", "Luvattu maa", "Das gelobte Land", "Vaatler Ülkesi", "Miền đất hứa", «Земля обетованная», سرزمین موعود,
Produkcja: 1974
Premiera: 21 luty 1975
Reżyseria:
Muzyka:
Obsada:
Karol Borowiecki
Moryc Welt
Maks Baum
Lucy Zuckerowa
Anka
Mada Muller
Herman Buchholz
Grunspan
Muller
ojciec Maksa
Trawiński
Wilczek
ojciec Karola
Kessler
Zucker
Horn
Stein
Adam Malinowski, brat Zośki
Zośka Malinowska
Halpern
Mullerowa
Wilhelm Muller, brat Mady
Buchholzowa
ksiądz Szymon
Zajączkowski
Kaczmarek, nabywca Kurowa
Malinowska, matka Zośki
Malinowski, ojciec Zośki; rola dubbingowana przez Bolesława Płotnickiego
Bum-Bum
wdowa
Gitla
kupiec rosyjski
Grosgluck
Grosgluckowa
Kipman
Endelman
lekarz Buchholza
August, służący Buchholza
Mateusz, służący Borowieckiego
służąca Anki
Socha, chłop z Kurowa
Sochowa, chłopka z Kurowa
śpiewaczka w teatrze
śpiewak w teatrze
stary farbiarz
majster Kesslera
inżynier; nie występuje w czołówce
stangret; nie występuje w czołówce
w scenie łóżkowej z Andrzejem Sewerynem; nie występuje w czołówce
widz w teatrze; nie występuje w czołówce
Edelmanowa; nie występuje w czołówce
Grunspanowa; nie występuje w czołówce
kancelista; nie występuje w czołówce
i inni
Dubbing:
Malinowski, rola Jerzego Obłamskiego; nie występuje w napisach
Notatki:
W stosunku do literackiego pierwowzoru Wajda poczynił bardzo poważne zmiany, przede wszystkim ogromnie łagodząc antysemicką wymowę powieści Reymonta (co i tak nie uchroniło filmu przed krytyką ze strony amerykańskich Żydów, którzy nie dopuścili filmu do jego rozpowszechniania w niektórych miastach USA). Podczas gdy powieściowy Karol, będący w niej postacią wzbudzającą sympatię, zostaje zdradzony przez swoich wspólników Moryca i Maksa, uosabiających najgorsze narodowe stereotypy lodzermenschów - w filmie ci sami wspólnicy bronią swojego przyjaciela w momentach kryzysowych, a sam Karol został pokazany przez Wajdę jako postać jednoznacznie negatywna.
Wśród wielu innych zmian dokonanych przez Wajdę, jedną z najważniejszych jest także zmiana samego zakończenia. „Sentymentalny i niezbyt zgrabny” – jak mówił w wywiadzie – finał powieści od samego początku nie przypadł Wajdzie do gustu. Jednak on sam także nie mógł znaleźć bardziej odpowiadającego mu zakończenia: dla swego filmu napisał ich conajmniej siedem, z czego nakręcił aż cztery różne zakończenia. Przez długi czas montażu filmu był podobno zdecydowany na wersję, w której Karol ginie od przypadkowej kuli. Ostatecznie jednak jego lizusowstwo w stronę komunistycznych („robotniczych”) władz i decydentów jak zwykle wzięło górę i scena ta została zastąpiona bardziej mroczną wersją finału w postaci strzałów oddanych w stronę robotników.
Obecnie istnieje kilka wersji filmu:
— Wersja pierwotna, która miała oficjalną premierę 21 lutego 1975 roku w Warszawie, licząca 179 minut.
— Wersja z 2000 roku, przemontowana pod okiem reżysera, odrestaurowana i skrócona do 138 minut. W ponownie zmontowanym materiale filmowym pojawiły się niektóre wcześniej niewykorzystane sceny (użyte jednak w telewizyjnej wersji serialowej z 1978 r.), ale zarazem niektóre inne sceny wycięto. Wśród usuniętych znalazła się m.in. kontrowersyjna scena seksu Karola z Lucy Zuckerową, w czym niektórzy krytycy upatrywali przejawów autocenzury ze strony Wajdy, który chciał uczynić postać Zuckerowej mniej demoniczną niż w pierwotnej wersji filmowej.
— Wersja po rekonstrukcji cyfrowej z 2012 roku, teoretycznie zgodna z oryginalną wersją filmu z 1974 roku; niestety wersja ta została zgodnie z obecnie obowiązującą modą „obrzezana” do obecnie obowiązującego standartu panoramicznego
— Wersja serialowa / telewizyjna. W latach 1975-1976 opracowano także telewizyjną wersję filmu w postaci mini-serialu, w której wykorzystano około 200 minut nakręconego materiału (cztery odcinki po 50 minut). Ta wersja była emitowana w Telewizji Polskiej w 1978 roku i jest do dzisiaj najpełniejszą wersją filmu, nadal zawierającą sceny brakujące we wszystkich innych wersjach filmu.
IMDb (angielski)
Wikipedia (polski)
- inne ekranizacje tej samej powieści Władysława Reymonta:
- Ziemia obiecana (1927) - film niemy, reż. Aleksander Hertz i Zbigniew Gniazdowski
- Ziemia obiecana (1967) - spektakl Teatru TV, reż. Tadeusz Worontkiewicz
- „Ziemia obiecana” (1978) - serial TV, reż. Andrzej Wajda
04.190103
(POL) polski,
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz